Astronomska teorija Milutina Milankovića i savremena nauka

Naučni rad Milutina Milankovića (Dalj kod Osjeka 1879 - Beograd 1958)
mogao bi da se podeli na četiri velika dela. U prvom, on se bavi
mehanikom, prvo kao inženjer, a onda kao teorijski mehaničar. U drugom
razvija astronomsku teoriju klime sve do objavljivanja svog glavnog
dela, Kanona osunčavanja. U trećem, koji počinje neposredno pre toga,
ali vrhunac doživljava posle toga, okreće se istoriji nauke,
napuštajući, silom istorijskih prilika, osnovna istraživanja i
posvećujući se izlaganju istorijskih pretpostavki svog rada. U
četvrtom, bavi se pisanjem univerzitetskih udžbenika, koji sažimaju
njegov ukupan naučni doprinos. Naravno, ovi periodi nisu potpuno
razdvojeni, već se prepliću i prožimaju, ali ukupno gledano dobro
odslikavaju razvoj Milankovićeve misli. Njegov život bio je posvećen
traganjem za astronomskim kanonom osunčavanja Zemlje.



Čuveni
astronom, geofizičar i klimatolog Milutin Milanković, profesor
Beogradskog univerziteta 1909-1955, pripada uskom krugu naučnika
svetskog ranga, što se može videti po ogromnom odjeku koje njegovo delo
ima i danas, pola veka posle njegove smrti. Često nailazimo u štampi,
pa i u nekim stručnim tekstovima o njemu i njegovom delu da je on naš
najcitiraniji naučnik svih vremena. To nije sasvim tačno ako se
posmatra samo broj citata u citatnim bazama podataka koje se koriste za
praćenje citiranosti kao metode evaluacije naučnog rada, ali je tačno
da je on profesor Beogradskog univerziteta čije delo ima najširu
recepciju u svetu, jer je teorija pod njegovim imenom ušla u svetsku
literaturu. Njegovi radovi se više i ne citiraju eksplicitno svaki put
kada se pomene njegova teorija, pošto je ona postala deo
opšteprihvaćenih i opštepoznatih saznanja koja se više ne moraju
citirati, kao Darvinova teorija, Njutnovi zakoni i sl.